O encanto do Castro de Elviña
Castro de Elviña. San Vicente de Elviña (A Coruña)
Tódo-los veciños da bisbarra saben do encanto das croasno Castro de Elviña, porque alí aparecían uns mouros que daban moitas onzas ós veciños que lles levaban gando, leite ou manteiga; e, de haber mouros, tamén tiña que haber encanto e tesouro, disque. Así foi como un día, ha moitos anos, un rapaz de Someso fíxose co libro de San Cibrao e faloulle a un seu amigo se quería ir con el levantar o tesouro.
Postos de acorodo, os dous homes, que tamén eran veciños, fóronse antes do raiar do sol camiño das croas e, de ter chegado, o do libro fixo canto é costume, mais, ó ler, trabucouse e leu ó dereito, como é mandado para os cristiáns, e non ó revés, como tiña que facer. Daquela levantouse da terra unha cousa que nunca souberon o que foi, se unha ramalada de vento ou unha forza estraña e misteriosa, masi, o que si souberon, pois contábano, é que o que fose borounos po-lo ar, cal foguetes, e foron caer a máis de seicentos metros do castro, no medio dun prado e preto das casas onde vivían.
Gañaron moito medo e correron moi grande perigo, dise, e se nunca souberon dicir que cousa fora bota-los po-lo ar, ni como acontecera, en moito tempo ó pechar os ollos voltaba a eles aquela sensación de caer no buxán, amais de que botaron moitos días entre a vida e a morte, de tan forte pancada como levaron o bater no chan.
CARRÉ ALVARELLOS, Lois. Contos populates da Galiza,
Museu de Etnografía e História, Junta Distrital do Porto, Porto, Portugal